DİYABET OKULU BAŞLADI

Gölcük Necati Çelik Devlet Hastanesinden bir hizmet daha gerçekleşti. Gölcük Necati Çelik Devlet Hastanesinin vatandaşlara ücretsiz olarak eğitim verdiği Diyabet Okulunda eğitim alan kursiyerler, Diyabet hastalığı ile ilgili eğitimcilerden önemli bilgiler öğreniyorlar. Diyabet Okulunda yer alan hastalar, hastalıklarını nasıl yöneteceklerini, tedavi yöntemlerini, beslenme, egzersiz gibi konularda eğitim alıyor. Okuldan mezun olan hastalara bilinçli bir diyabet hastası olarak “Diyabet Okulu Diploması” veriliyor. Eğitimin açılış konuşmasını yapan Hastane Yöneticisi Op. Dr. Yüksel Pehlevan; diyabet gibi kronik hastalıkların başarılı bir şekilde tedavi edilmesi, diyabetli bireyin sağlık ekibi ile işbirliği içerisinde tedavi sürecine aktif katılımı ile sağlanabileceğini belirterek, “Diyabetli birey kendi başına bilinçli bakım kararları verebilmek ve bunları sürdürebilmek, hastalığını etkin biçimde kontrol altına alabilmek için gereksinim duyduğu davranışla ilgili, duygusal, somut kaynakları sağlamalıdır. Bunu ancak sağlık çalışanlarından alacağı kendi kendine bakım desteği ile diğer bir ifade ile diyabet eğitimi ile sağlayabilir, dedi.  Katılan kursiyerler kendilerine böylesine güzel ve yararlı bir eğitim imkânı sunan Eğitimcilere ve Hastane Yönetimine teşekkür ettiler. DİYABETLE YAŞAMAK Diyabetle yaşamak, karşılaşılan bazı sorunlarının çözümünü öğrenmeyi ve tedaviye uyum sağlamayı gerektirir. Diyabetle yaşayanların özellikle insulin kullanan diyabetlilerin karşılaşabilecekleri bir sorun da hipoglisemidir. Hipoglisemiyi önlemek ve tedavi etmek kan şekeri ayarının sağlanmasında son derece önemlidir.  Hipoglisemi Nedir?  Kan şekeri düzeyinin 50 mg/dl veya altına düşmesi hipoglisemi olarak tanımlanır. Hipogliseminin oluşumuna zemin hazırlayacak nedenler ortadan kaldırıldığında hipoglisemi riski de uzaklaştırılmış olur, Aksi takdirde insülin veya oral antidiyabetik ilaç kullanan herkeste hipoglisemi görülebilir. Evde Şeker Takibi   Kendi kendine kontrol ne demektir? Faydaları nelerdir? Diyabette metabolik kontrolün sağlanması amacı ile diyabetlinin kendi kendine glisemi , glikozuri ve keton takibini yapması self monitoring veya home monitoring olarak tanımlanmaktadır. Diyabetik hastanın evde kendi kendine takip yapması kolay ve ucuz glisemi kontrolü sağlar, hipoglisemi ve hiperglisemini ataklarının tespiti ve gerekli önlemlerin alınması , komplikasyonların erken tanısı ve gelişiminin geçiktirilmesi veya önlenmesi açısından önemlidir. Diyet, egzersiz ve kan şekeri düzeyleri ile bağlantılı olarak hastanın eğitimine yardımcı olur, hastanede yatış sıklığını ve yatış süresini azaltır, daha esnek bir yaşam sürdürmesini sağlar. Evde glisemi takibi kısa ve uzun dönemde, diyabetin takip ve tedavi maliyetini azaltmaktadır. Bu nedenle Amerika Bileşik Devletleri başta olmak üzere birçok Avrupa ülkesinde strip (şeker ölçüm çubuğu) ile şeker ölçüm cihazının   masrafları devlet ve sigorta kuruluşları tarafından diabetik hastaya ücretsiz olarak verilmektedir. Umudumuz bu uygulamanın en kısa zamanda ülkemizde de yaygınlaştırılmasıdır.  Kan şekeri takip yöntemleri nelerdir? Evde kendi kendine kontrolünü yapan diyabetli görsel yöntemle veya şeker ölçüm cihazları yardımı ile kan şekeri takibini yapabilmektedir. Görsel yöntemde, ucuna glikoz oksidaz emdirilmiş test çubukları (stripler) kullanılır. Strip üzerine parmak ucundan kan damlatılır. Glisemi düzeyine göre strip üzerinde oluşan renk değişikliği strip kutusu üzerindeki renk kataloğu ile karşılaştırılması sonucu glisemi ölçülür. Kan şekeri ölçüm cihazı gerektirmeyen bu yöntem güvenilir ve ucuz olması nedeni ile kullanılmaktadır. Şeker ölçüm cihazları ile kan şekerinin ölçümünde görsel yöntemdeki gibi stripler kullanılmaktadır. Çeşitli ölçüm cihazları mevcuttur ve her alet için belirli bir strip veya kartuş kullanılmaktadır. Benzer olmakla birlikte her alet için farklı kullanma talimatı mevcuttur. Evde kan şekeri ölçüm sıklığı ne olmalıdır?  Kan şekeri ölçüm sıklığını diyabetlinin ihtiyacları belirler. İnsülin pompası veya insülin enjeksiyonu kullanan ve gebe olan diyabetikler glisemi kontrolü sağlanana kadar hergün günde 4 kez glisemi ölçümü yapmalıdır. Ölçümlerin sabah kahvaltısından, öğle ve akşam yemeğinden ve gece öğününden önce yapılması önerilir. Glisemi kontrolü sağlandığında ölçümlerin sıklığı haftada 3-4 kez yapılabilir.  Glisemi kontrolü olmayan ve insülin kulanmayan tip 2 diyabetiklerin sabah kahvaltıdan önce ve öğünden 2 saat sonra postprandial glisemi takibi yapması gereklidir. Glisemi kontrolü sağlanan tip 2 diyabetikler glisemi kontrolü için yalnız idrarda şeker ölçümü yapabilirler.  Diyabet günlüğü nedir? Nasıl kullanılır? Diyabetlinin evde yaptığı glisemi , glikozuri ve keton ölçümlerini kaydetmek için kullandığı defter diabet günlüğüdür. Bu kayıtlarda ölçüm tarihi, ölçümün yapıldığı saat, ölçüm sonucu, insülin veya ağızdan alınan şeker düşürücü hapların alındığı zaman ve dozu, glisemi sonucunu etkilediği düşünülen herhangi bir olayın (öğün ve/veya fiziksel aktivite düzeyinde değişiklik , stres) yer alması sonuçların hekim, diyetisyen ve diabet eğitimcisi tarafından değerlendirilmesi ve tedavi değişikliğinin yeniden planlanması için önemlidir.  Evde kan şekeri (glisemi) takibi güvenilir mi ? Önerilen talimatlara uygun olarak yapıldığında evde yapılan ölçüm sonuçları güvenilirdir. Cihaz güvenirliliği için kontrol çubuğu ve kontrol sıvıları mevcuttur. Ayrıca sonuçlar laboratuvar değerleri ile de karşılaştırılarak cihazın güvenirliliği ölçülebilmektedir.  Cihaz ve striplerin güvenirliliğinde duyarlılık ve doğruluk kavramları kullanılmaktadır. Aynı kan örneği ile ardarda yapılan ölçümlerde, ölçümlerin arasındaki fark değeri 5'i geçmemelidir. Bu duyarlılık testidir, cihaz ve striplerin kendi kendini doğrulaması anlamına gelmektedir. Sonuçlar referans laboratuvar sonuçları ile karşılaştırıldığında aradaki fark 15'i geçmiyorsa sonuçların doğruluğundan emin olunabilir.  Evde idrarda glikoz (glikozüri) kontrolü nasıl yapılır? Evde glikozüri ölçümü, glisemi düzeyinin tayini için kullanılabilecek en hassas yöntem olmamakla birlikte kan şekerinin ölçülemediği durumlarda hiç bir ölçüm yapılmamasından iyidir. Kan şekeri belli bir eşik değerini geçince (böbrek eşiği) idrarda şeker çıkar, bu değer genelde 180 mg/dl dir. Böbrek eşiği değeri bireyden bireye değişebildiği gibi değişik yaş grupları için de farklı değerlerdedir bu nedenle glikozüri ölçümü kan şekeri sonucunu tam olarak yansıtacak güvenirlilikte değildir. Evde glikozüri ölçümü için glisemi ölçümündeki gibi stripler kullanılır. İdrar stripi idrar yaparken akan idrara 2 saniye tutulur. Daha sonra stripteki fazla idrarı atmak için strip üzerine vurulur. Kullanılan strip talimatında önerilen süre kadar bekledikten sonra strip üzerinde oluşan renk, strip kutusu üzerindeki renk skalası ile karşılaştırılarak sonuç okunur ve hasta bu sonucu diabet günlüğüne kaydeder.