MİLLİ MÜCADELEDE DİN ADAMLARI
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin düzenlediği Uluslararası Milli Mücadelede Servetiye Cephesi ve Kocaeli Tarihi-Kültürü Sempozyumu’nda tarihsel akış içerisinde Kocaeli’ndeki ulaşım ve ekonomik faaliyetler ele alındı. Sempozyumun son günüde Çoban Mustafa Paşa Salonunda gerçekleşen oturumlarda Necmettin Erbakan Üniversitesi’nden Prof. Dr. Osman Akandere ‘’Deli Halid Paşa’nın Kocaeli Grup Komutanlığına Tayini ve Bölgede Yaptığı Faaliyetler’’, Dumlupınar Üniversitesi’nden Prof. Dr. Ali Sarıkoyuncu ‘’Milli Mücadele’de Karamürsel ve Din Adamları’’, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi’nden Süleyman Pekin ‘’Milli Mücadele’nin Başiskele Cephelerindeki Yerel Kahramanları Hakkındaki Yeni Bilgiler’’, Sakarya Üniversitesi’nden Esin Tüylü Turan ‘’Milli Mücadele Dönemi İspanya Basınında İzmit’’, İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü’nden Doç. Dr. Muzaffer Fehmi Şakar ve Doç. Dr. Nuri Güçtekin ‘’İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü Maariften Milli Eğitime İstanbul Sicilleri’nde (1878-1965) İzmit Sancağı Doğumlu Personele Ait Biyografiler’’, Sakarya Üniversitesi’nden Doç. Dr. Serkan Yazıcı ve Sakarya Üniversitesi’nden Havanur Şahin ‘’İzmit Darüleytamı’’, İstanbul Üniversitesi’nden Doç. Dr. Betül Batır ‘’Kocaeli Maarif Kongresi’nin Müzakere ve Zabıtlarında Eğitim Sorunları’’ ve Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi’nden Doç. Dr. Mustafa Serhan Yücel ‘’Cumhuriyetin İlk Yıllarında Köy Yatı Mektepleri:Kandıra Yatı Mektebi Örneği’’ konularında sunum yaptı. Din adamlarının Milli Mücadele döneminde Anadolu’nun birçok noktasında insanları direnişe teşvik ettiklerini belirten Dumlupınar Üniversitesi’nde Prof. Dr. Ali Sarıkoyuncu, “Milli Mücadeledeki direnişinde din adamları çok etkin olmuştur” dedi.
MİLLİ MÜCADELEDE DİN ADAMLARI
Dumlupınar Üniversitesi’nde Prof. Dr. Ali Sarıkoyuncu, “Milli Mücadelede din adamları çok etkin olmuştur. Din adamlarının büyük çoğunluğu hem siyasi hem de toplumsal konularda milli mücadelenin yanında yer almıştır. Yine bunun yanı sıra din adamları mücadele de savaşarak yer almıştır. Din adamları Denizli, İzmir, Kayseri, Sivas ve diğer birçok şehrimizde milli mücadelede mitingler düzenlemiş, insanları Milli Mücadeleye katılmaya teşvik etmişlerdir. Kocaeli bölgesi konumu gereği özel bir yerdi. 25 Haziran 1920’de İngilizler, Karamürsel’i işgal etmişlerdir. Buradaki milli direnişin başlamaması için işgal etmişlerdir. Karamürsel’de Müftü Ahmet Hamdi Rıfat Efendi ve diğer din adamlarının gayretleriyle Milli Mücadeleye girişilmiştir” şeklinde konuştu.
İSPANYA BASININDA MİLLİ MÜCADELE
Sakarya Üniversitesi’nden Esin Tüylü Turan, “Osmanlı Devleti ile İspanya Krallığı arasındaki ilk ilişkiler 16. yüzyılda başlıyor. Akdeniz’de büyük mücadeleler gerçekleşiyor. 1920 yılında İspanya basınına yansıyanlara baktığımızda ilk belgelerde ‘Türklerle çatışma’ olarak veriliyor. Haberin ayrıntısında İzmit bölgesinde milliyetçilerin direnişe başladığı belirtiliyor. Haziran ayındaki haberlere bakıldığında İzmit’teki Türk direnişçilerin, İngiliz destekli Hint askerleriyle çatıştığı belirtiliyor. Daha sonraki aylarda Yunanlıların İzmit’teki Türk direnişçilerine yenildiklerinin haberleri yapılıyor. Yine diğer haberlerde Mustafa Kemal Paşa’nın İzmit’e en iyi komutanlarını gönderdiği haber yapılıyor” dedi.
İZMİT DARÜLEYTAMI
Sakarya Üniversitesi’nden Doç. Dr. Serkan Yazıcı, “Osmanlı döneminde yetim ve öksüzlerin korunması hem devletin, hem de toplumun bir vazifesiydi. Osmanlı’nın erken dönemlerinde bu genel olarak vakıflar tarafından yapılmaktadır. Osmanlı’nın son dönemlerinde ise devlet daha kurumsal olarak bu vazifeyi yerine getirmektedir. Sultan 2. Abdülhamit Han döneminde yaşanan savaşlar ve göçlerden sonra ortaya çıkan, yetim ve öksüzler için belirli yerlerde Darüleytamlar kuruluyor. Daha sonraki dönemlerde azınlıkların boşalttığı okullarda Müslüman çocuklar eğitim görüyor. İzmit Darüleytamının kurulmasında en önemli nedenlerden birisi de İzmit’in stratejik konumudur. Özellikle Kafkas ve Balkanlardaki karışıklıklardan dolayı Kocaeli bölgesine gelen göçlerde yetim çocuklar da gelmiştir. Bu çocuklar darüleytamına yerleştiriliyor. İlk zamanlarda şehit ve gazi çocukları bu kurumlarda barınırken daha sonraki zamanlarda durumu acil olan çocuklar bu kurumlarda barındırılmışlardır. Darüleytamlarda gölgedeki tarım faaliyetleri ve gerekli olan mesleki yeterlilikler için eğitimler veriliyor” ifadelerini kullandı.
1931 KOCAELİ MAARİF KONGRESİ
İstanbul Üniversitesi’nden Doç. Dr. Betül Batır, “20 Haziran 1931 Cumartesi günü toplanan Kocaeli Maarif Kongresi’nde Kocaeli’ndeki eğitim durumu ve ileriye dönük neler yapılması konu alınmıştır. Bu kongrede sadece öğrencilerin durumu değil; okul binalarının durumu, öğrencilerin giyim kuşamı, öğretmenlerin okullardaki yeterlilik durumu ve diğer birçok konu üzerinde durulmuştur. Kongre sonrasında öğretmen ve idarecilere birçok tavsiyelerde bulunuluyor. Örneğin Hayat Bilgisi dersinin olması, çocukların el becerilerini geliştirmeye yönelik etkinliklerin yapılması ve çocukların doğa içerisinde etkinliklerin yapılması kongre sonrasındaki raporlarda yer almıştır” dedi.