KALP İLE İLGİLİ MERAK EDİLEN SORULAR

Gölcük Necati Çelik Devlet Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Doktor Neslihan Özlem Al ile 12-18 Nisan Kalp Sağlığı Haftası olması sebebiyle KALP İLE İLGİLİ MERAK EDİLEN SORULARI, konuştuk. SORU1-) Öncelikle çok kıymetli vaktinizden bize zaman ayırdığınız için çok teşekkür ederiz. Uz. Dr. Neslihan Hanım Kalp krizi nedir? CEVAP1-) Kalp krizi, ana besleyici damarları olan koroner arterlerde oluşan tıkanıklık sonucu kalp kasının bir bölümünün oksijensiz kalmasına bağlı olarak kalp kasında meydana gelen zedelenmeyi ifade ediyor. Kalp krizi ani gelişen ve ölümcül olabilen bir hastalıktır. Hem dünyada hem de Türkiye’de en sık görülen ani ölüm nedenleri arasında yer alıyor. SORU2-) Krize dair ilk ve en yakın bulgular nelerdir? CEVAP2-) Göğüste 20 dakikadan uzun süren boyun, omuz ve kollara yayılan şiddetli ve baskı yapan ağrı, nefes darlığı baş dönmesi, bayılma, kusma, mide bulantısı, soğuk terleme, çarpıntı, aşırı halsizlik, endişe ve ölüm korkusu duyulur. Bazen kalp krizi çok ani ve şiddetli bulgular ile başlar ve çok kolay tanı konulur. Ancak bazı kişilerde örneğin şeker hastalığı olan kişilerde olay yavaş ve hafif bir ağrı veya rahatsızlık hissi ile başlar. SORU3-)Kalp krizine neden olan riskler nelerdir? CEVAP3-) Değiştirilemeyecek ve değiştirilebilir diye ikiye ayrılır. Değiştirilemeyecek risk faktörleri şunlardır; a) İleri yaş: Erkeklerde 45, kadınlarda 55 yaş üzeri ve postmenopozal dönemde olmak  b) Cinsiyet: Erkeklerde oran daha fazladır., ancak menopoz sonrası nedeniyle bu oran neredeyse eşitlenmektedir. c) Kalıtım Değiştirilebilir (önlenebilir) risk faktörleri şunlardır; a) Sigara kullanımı: Kalp krizi riskini 2-4 kat arttırır. b) Hipertansiyon c) Diyabet: Şeker hastalığı, kalp hastalığı varlığı ile eşdeğer kabul edilmektedir. d) Stresli Kişilik Yapısı  e) Yüksek Kolesterol Değerleri Böbrek hastalıkları, felç geçirmiş hastalar, obesite, hareketsiz yaşamda risk faktörleri arasında yer almaktadır. SORU4-) Kalp hastalığının tanısı nasıl konur? CEVAP4-) Tanı koymada hasta şikâyetleri ve geçmiş öyküsü çok yönlendiricidir. Hastanın aile öyküsü ve mevcut hastalıkları sorgulanmalı ve kan analizleri yapılmalıdır. Kalbin elektriksel aktivitesini gösteren elektrokardiyogram oldukça bilgi vericidir. Kalp Ultrasonografisi (EKO), Efor testi ve kalp sintigrafisi teşhis koymada diğer yardımcı tetkiklerdir. Tüm bunlar sonucu net olarak tanı konulamıyor ise veya tanı konulup tedavi yöntemleri değerlendirmek için koroner anjiografi incelemesi nihai tetkik yöntemidir. SORU5-) Ailesinde kalp hastalığı öyküsü olan bir kişinin bu hastalığa yakalanma riski ne kadardır? Genetik faktörler, hastalıkları ne kadar tetikleyebilir? CEVAP5-) Özellikle 1. derece yakınlarda genç yaşta, örneğin baba veya erkek kardeşte 55 yaşından önce, annede veya kız kardeşte 65 yaşından önce kalp hastalığı öyküsü olması kişinin riskini arttıyor. Erken yaşta kalp krizi geçirme hikâyesi olan ailelerin, hayat tarzı ve beslenme alışkanlıklarına daha fazla özen göstermeleri ve periyodik kardiyolojik kontrollerini yaptırmaları önerilir. SORU6-) Tedavi yöntemlerinden bahseder misiniz? CEVAP6-) Kalp damarlarında ileri derecede darlık tespit edilirse öncelikle kasık veya kol damarlarından girilerek stentle bu darlığı açmak en kolay çözümdür. Ancak çok damar tıkanıklığında veya damar yapısı stent işlemine uygun değilse koroner bypass ameliyat günümüzde düşük risk dâhilinde gerçekleştirilmektedir. SORU7-)Stent takılması, kalp krizi riskini düşürür mü? Stent takıldıktan sonra, hasta nelere dikkat etmelidir? CEVAP7-) Koroner arter stentleri kalp kasına kan akışını arttırmak ve kalp krizi riskini azaltmak amacı ile uygulanır. İşlem damardaki mevcut darlığı açmaya yöneliktir. Ancak damarlardaki kireçlenme işlem sonrası hastanın gerek diyet ve yaşam tarzı gerekse ilaçları hususunda hekimin önerilerine uyması gerekir. SORU8-)Son zamanlarda gençlerde kalp krizi sıkça görülüyor, bunun nedeni nedir? Önlem alınabilir mi? CEVAP8-) Son dönemlerde gençlerde görülen kalp krizleri pek çoğumuzu endişeye sürüklüyor. Kalp hastalıkları artık gençleri de orta yaşlıları da tehdit ediyor. Sanayileşmenin getirdiği beslenme bozukluğu, Rekabetçi iş ortamının getirdiği aşırı stres yükü ve gençlerdeki sigara ve bağımlılık yapan madde alışkanlığındaki artış gençlerden kalp krizi sıklığını arttıran faktörler olarak düşünülüyor. Bununla birlikte genç ölümlerin çoğu aslında doğumsal kalp kası hastalıklarına, kalp kapak hastalıklarına veya ani gelişen ritim bozukluklarına da bağlı olabilmektedir. Bu yüzden ailede genç ani ölüm hikâyesi varsa mutlaka diğer aile fertlerinin de kardiyolojik muayene ve tetkikleri yapılmalıdır. SORU9-) Peki, kalbimizi korumak ve kalp krizi riskini azaltmak için neler yapabiliriz? CEVAP9-) Stresten uzak durmalıyız, sağlıklı ve dengeli bir diyet uygulamalıyız. Doymuş yağlar ve tuzdan olabildiğince kaçınmalı, meyve sebze ve lif yönünden zengin besinlere yönelmek gereklidir. İdeal kilo korunmalıdır. Düzenli ve sürekli egzersiz yapmak hareketsiz yaşamdan kaçınmalıyız. Sigara ve tütün ürünlerinden uzak durmalıyız. Kan şekeri, kolesterol ve kan basıncı gibi değerler belirli seviyelerde tutulmaktadır. Bu yüzden düzenli olarak doktor kontrolleri yaptırılmalıdr. SORU10-) Kalp hastaları spor yapabilir mi?  CEVAP10-) Kalp hastası olan ya da kalp ameliyatı veya stent takma gibi bir işlem geçirmiş kişinin dikkatli bir muayeneden geçirilerek kalbinin çalışma gücü, kanlanmasının yeterli olup olmadığı, kalbin çalışma düzeni değerlendirilmeli. Daha sonra tıbbi gözetim altında kardiyak rehabilitasyon denilen programdan geçirilip forma girdikten sonra, kişi vücudunun iş yapma kapasitesine uygun olan sporu yapabilir. Bunlar tempolu yürüyüş, yüzme, hafif aerobik şeklinde önerilebilir. -Vermiş olduğunuz bu değerli bilgiler için çok teşekkürler. -Uz. Dr.Neslihan Hanım: Sağlıklı günler dileğiyle…….