TEMEL YAŞAM DESTEĞİ EĞİTİMİ VERİLDİ

Gölcük Necati Çelik Devlet Hastanesi Anestezi ve Reanimasyon Uzmanı Dr. Nezih Salgıncı tarafından verilen CPR Temel ve İleri Yaşam Desteği Eğitimi’nde çalışanlara CPR (Kardiyopulmoner Resusitasyon) nedir, hangi durumlarda yapılmaktadır, CPR’daki hızın önemi, CPR’a ne zaman başlanacağı, neler yapılacağı, temel yaşam desteği ve ileri yaşam desteği konuları anlatıldı. Hastane personeline verilen bu bilgiler ışığında yeni bilgilerin öğrenilmesi ve eski bilgilerin pekiştirilmesi hedeflenmektedir.  Eğitimi alan personeller verilen eğitimden duydukları memnuniyeti dile getirerek, bu eğitimin meslek hayatlarında her zaman işlerine yarayacak bilgiler olduğunu belirttiler.   CPR (Yaşam Desteği) Nedir? Nasıl ve Ne Zaman Uygulanır? CPR, ani kalp durması ya da nefes alamama gibi vakalarda, kişiyi hayata döndürmek amacıyla uygulanan ilk yardım yöntemidir. CPR, “kardiyopulmoner resüsitasyon”un kısaltılmış halidir. “Kardiyo” kalbi, “pulmoner” ise akciğerleri ifade etmektedir. Resüsitasyon (resuscitation) da, solunumu veya kan dolaşımı durmuş bir kişiye dışarıdan yapılan destekleyici müdahalelerdir. Uygulamanın hayati önemi vardır. Bu müdahalelerin herhangi bir ilaç veya cihaz kullanılmadan yapılan kısmına “temel yaşam desteği” denir. Bu yazıda CPR uygulamasının öneminden, nasıl ve ne zaman uygulanacağından bahsedeceğim. Hepimizi ilgilendiren ilk yardım yöntemleri özellikle evde hasta bakan aileler için oldukça önemli ve ciddi bir konudur. CPR uygulaması kalbin ve solunumun aniden durması gibi acil vakalarda uygulanan yöntemlerin bütünüdür. Bu uygulama, kalp masajı ve suni solunum olarak da bilinmektedir. İnsanlarda kalp durması ya da nefes alamama gibi durumlarda en geç dört dakika içinde CPR uygulaması yapılırsa, hastaların 7’si sorunsuz şekilde hayata geri dönmektedir. İlk dört dakika içinde genellikle herhangi bir beyin hasarı oluşmamaktadır. Bu sürede CPR uygulamasına başlanırsa kalıcı bir hasar olmadan hastayı kurtarma şansı yüksektir. 4-10 dakika arasında beyin hasarı başlar. 10 dakikadan sonra beyinde kalıcı ve ciddi hasarlar oluşmaya başlar. Bu nedenle CPR en kısa sürede uygulanması gereken bir ilk yardım yöntemidir.   Kalp durmasından kaynaklanan ölümlerin büyük orandaki sebebi CPR uygulaması yapılmamasından ve hastaneye zamanında yetişememekten kaynaklanmaktadır. Özellikle bilinçli şekilde yapılan CPR’la hastaların yaşama dönme şansı artmaktadır. İlk yardımın önemini, yaşadığımız veya duyduğumuz olaylardan dolayı biliyoruz. Bu nedenle CPR uygulamalarının detaylarını bilmek herhangi bir acil durumda hayat kurtarıcı olabilir. CPR Ne Zaman Yapılır? “Kardiyak arrest” kalbin durmasıyla vücuttaki kan dolaşımının kesilmesidir. Genellikle kalp ritminin düzensizlikleri sonucu oluşur. Kardiyak arrest vakalarının 75’i evlerde meydana gelmektedir. Özellikle evde yalnız olan kişilerin böyle bir durumla karşılaşması oldukça ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu sorunu evde tek başına yaşan kişilerde ölüm oranı yüksektir. Eğer yakınımızda olan birisinin başına böyle bir şey gelirse nasıl anlayabiliriz? Bu, birçok kişi için oldukça korkutucu bir sorudur. Böyle bir durumda öncelikle soğukkanlı olmamız ve rahatsızlanan kişinin yaşamsal fonksiyonlarını kontrol etmemiz gerekir. “Kardiyak arrest” öncesinde veya sonrasında aşağıdaki belirtilerin bir kısmı veya hepsi görülebilir: Kalp çarpıntısı Bayılmadan hemen önce baş dönmesi ve sersemlik hissi Göğüs ağrısı Bulantı ve kusma Bilinç kaybı Nabız alamama, tansiyonun sıfıra düşmesi Anormal nefes alıp verme Solunumun durması Yukarıda belirttiğim sorunların bir kısmı hasta tarafından fark edilebilir. Ancak baygınlığa kadar geçen süre çok kısa olacaktır. Bu durumda hastanın kendisi herhangi bir önlem alacak vakti bulamayacaktır. Yakınınızdaki kişide kardiyak arrest belirtisi görürseniz sakin kalıp, hemen 112 acil servisi aramalısınız. Yetkililere açık adresi bildirip, verilecek talimatlara uymalısınız. Sonrasında yapmanız gereken, ilk yardım uygulamaları için hazırlanmaktır. Hastanın yanında birden fazla kişi varsa zaman kaybetmemek için birisi yardım çağrısında bulunurken diğeri ilk yardıma başlamalıdır. Evdeyseniz ve hastanın yanında tek kişiyseniz dış kapıyı açık bırakmayı unutmayın. Bu sırada size yardıma gelen kişiler olabilir. Öncelikle çevrede doktor, hemşire veya herhangi bir sağlık çalışanı varsa onlardan yardım istemelisiniz. Eğer yoksa ambulans ve sağlık ekipleri gelene kadar hastanın hayatta kalabilmesi için CPR uygulamasına geçmelisiniz. Kalbi ve solunumu duran kişiye zamanında ilk yardım uygulanmazsa 10 dakika kadar oksijensiz kalan beyin geri dönüşümsüz şekilde hasar görmeye başlayacaktır. Hasta hayata geri dönse bile vücudunda kalıcı sorunlar oluşabilir. Bu nedenle en kısa sürede CPR uygulamasına başlanmalıdır. Sağlık ekipleri gelene kadar da durmadan devam edilmelidir. CPR uygulaması, en basit haliyle hastanın ağzından hava üflenmesi (suni solunum) ve kalbinin bulunduğu bölgeye el ile baskı uygulanması yöntemi (kalp masajı) şeklinde açıklanabilir. Kişinin ağzından hava üflenmesiyle akciğerlerine hava gitmesi sağlanırken, göğüs kafesine baskı uygulamak ise kalbin kan pompalamaya devam etmesini sağlamaktadır. Bu sayede öncelikle beyin olmak üzere diğer organlara ve dokulara kan akışı devam edecektir.